અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સતત ટેરિફ મુદ્દે ભારતને ધમકીઓ આપી રહ્યા છે. ટ્રમ્પની કોશિશ ભારતને ઝુકાવવા પર છે, પરંતુ મોદી સરકાર છાતી તાણીને અમેરિકા સામે ઉભી છે. સરકારનું કહેવું છે કે તેના માટે રાષ્ટ્રીય હિત પ્રથમ છે. તે જે પણ નિર્ણય લેશે, દેશના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને લેશે. ટ્રમ્પને નિવેદનો દ્વારા તો સંદેશ આપવામાં આવી રહ્યો છે જ, સાથે જ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ એવું કંઈક કરવામાં આવી રહ્યું છે કે જેથી તેમને સીધો સંદેશ પહોંચે.
ભારત એવાં-એવાં કામ કરી રહ્યું છે, જે કોઈ પણ રીતે અમેરિકા બિલકુલ નથી ઇચ્છતું. જો એવું કહીએ કે ભારત ટ્રમ્પને ચીડવી રહ્યું છે તો તે ખોટું નહીં થાય. હકીકતમાં, હિંદુસ્તાન રશિયા સાથેની પોતાની મિત્રતાને વધુ મજબૂત બનાવી રહ્યું છે અને સાથે જ ચીન સાથેના સંબંધોને પણ વધુ સારા કરી રહ્યું છે. ટ્રમ્પ આ બિલકુલ નથી ઈચ્છતા.
રશિયા અને ભારતની મજબૂત બની રહી છે મિત્રતા
ટ્રમ્પ ભારતને રશિયાથી દૂર કરવા માંગે છે, પરંતુ જેટલો તે પ્રયાસ કરે છે, ભારત એટલું જ વધુ નજીક જઈ રહ્યું છે. આ જ ક્રમમાં, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોભાલ પછી હવે વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર રશિયા પ્રવાસે જઈ રહ્યા છે. તેમનો આ પ્રવાસ આવતા અઠવાડીયે રહેશે. રશિયા સરકાર મુજબ, 21 ઑગસ્ટે જયશંકર રશિયાના વિદેશ મંત્રીએ સાથે મુલાકાત કરશે. બંને દેશોના મંત્રીઓની આ બેઠકના થોડા જ દિવસો પછી રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન ભારત આવશે.
પુતિનનો નવી દિલ્હી પ્રવાસ સપ્ટેમ્બર મહિનામાં થશે. પુતિનના ભારત પ્રવાસની વાત ડોભાલના પ્રવાસ દરમિયાન સામે આવી હતી. નેતાઓના આવાગમન સિવાય ભારત રશિયાથી તેલ ખરીદવાનું ચાલુ રાખી રહ્યું છે. ટ્રમ્પને આ વાત પસંદ નથી આવી રહી અને એ જ કારણ છે કે તેઓ ભારત પર ટેરિફ વધારતા જઈ રહ્યા છે. રશિયા પણ ભારત સાથે ખભે ખભા મિલાવીને ઉભું છે. તેલ વિવાદ અંગે રશિયાનું કહેવું છે કે ભારતને દેશહિતમાં નિર્ણય લેવાનો અધિકાર છે.
ચીન સાથેના સંબંધો પણ સુધરી રહ્યા છે
રશિયા સાથેની મિત્રતા વધુ મજબૂત કરીને ભારત ટ્રમ્પને સંદેશ તો આપી જ રહ્યું છે, સાથે જ ચીન સાથેના પોતાના સંબંધોને પણ સુધારી રહ્યું છે. આવું નથી કે માત્ર ભારત જ હાથ આગળ કરી રહ્યું છે, ચીન પણ ખુલ્લેઆમ ભારતનો સાથ આપી રહ્યું છે. ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યી 18 ઑગસ્ટે નવી દિલ્હીમાં આવી શકે છે, જ્યાં તેમની મુલાકાત અજીત ડોભાલ સાથે થઈ શકે છે. ઑપરેશન સિંદૂર પછી ચીનના કોઈ નેતાનો આ પહેલો ભારત પ્રવાસ હશે. વાંગ યીનો આ પ્રવાસ ઑગસ્ટના અંતમાં થનારી SCO સમિટ પહેલા થઈ રહ્યો છે.
31 ઑગસ્ટથી 1 સપ્ટેમ્બર સુધી ચીનમાં થનારા આ પરિષદમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પણ ભાગ લેશે. પી.એમ. મોદી 7 વર્ષ બાદ ચીન પ્રવાસે જશે. તે પહેલાં 2018માં તેઓ ચીન ગયા હતા, ત્યારે પણ SCO સમિટમાં ભાગ લેવા માટે પહોંચ્યા હતા. વાંગ યીના આગમન અને પી.એમ. મોદીના પ્રવાસ પહેલાં રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ, એન.એસ.એ. અજીત ડોભાલ અને વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરનો પણ ચીન પ્રવાસ થઈ ચૂક્યો છે.
રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ જૂનના અંતમાં SCO સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ચીન ગયા હતા, જ્યારે જયશંકર જુલાઈમાં પડોશી દેશની મુલાકાતે ગયા હતા. ડોભાલ પણ જૂનની શરૂઆતમાં ચીનના પ્રવાસે ગયા હતા. રશિયા અને ચીન સાથેની ચર્ચા એ કારણે પણ મહત્વપૂર્ણ છે કે બેજિંગ રશિયા-ભારત-ચીન ત્રિપક્ષીય બેઠક માટે દબાણ બનાવી રહ્યું છે. જોકે, દિલ્હીએ હજી સુધી આ મુદ્દે કોઈ પ્રતિસાદ આપ્યો નથી.
ટ્રમ્પની બીજી કઈ વાત નથી માનતું ભારત
ટેરિફ મુદ્દે ઝુકતું નથી ભારતઃ– ટ્રમ્પ ઈચ્છે છે કે ભારત તેમની બધી વાત માને, રશિયાથી તેલ ખરીદવાનું બંધ કરી દે, ડેરી અને ફાર્મ સેક્ટર અમેરિકાને માટે ખુલ્લું મૂકી દે. પરંતુ ભારત અડગ છે. એ જ કારણ છે કે ટ્રમ્પ ટેરિફ વધારતા જઈ રહ્યા છે. પહેલા 25 ટકા કર્યો હતા, પછી 50 ટકા કરી દીધો છે.
સીજફાયરનો શ્રેય ટ્રમ્પને નથી આપી રહ્યું ભારત – ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અત્યાર સુધી ઘણી વખત ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચે શાંતિ કરાવવાનો શ્રેય લઈ ચૂક્યા છે. તેમણે પ્રેસ કોન્ફરન્સ અને અલગ-અલગ મંચ પરથી ઘણી વખત કહ્યું છે કે ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચે તેમણે સીજફાયર કરાવ્યું, નહીં તો લડાઈ પરમાણુ સ્તરે પહોંચી જાત. પાકિસ્તાને તો ટ્રમ્પની વાત માન લીધી. તેણે તો એ પણ કહ્યું કે ટ્રમ્પે તેની જાન બચાવી, પરંતુ ભારતે અત્યાર સુધી એક વખત પણ સીજફાયરનો શ્રેય ટ્રમ્પને આપ્યો નથી. આ જ વાત ટ્રમ્પ સ્વીકારી શકતા નથી. ટ્રમ્પ વિચારી રહ્યા છે કે આખરે ભારત તેમને શ્રેય કેમ નથી આપી રહ્યું. જે મજબૂતી સાથે હિંદુસ્તાન ટ્રમ્પ સામે ઉભું છે, તે અમેરિકા અને સમગ્ર વિશ્વ માટે એક મોટો સંદેશ છે.
નોબેલ માટે ટ્રમ્પને નામાંકિત નથી કરી રહ્યું ભારત – ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની ઈચ્છા નોબેલ પુરસ્કારની છે. તેઓ શાંતિ માટેનો નોબેલ પુરસ્કાર મેળવવા માંગે છે. ઈઝરાઇલ-ઈરાન લડાઈ, અઝરબૈજાન-અર્મેનિયા યુદ્ધ અને ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચેના યુદ્ધને સમાપ્ત કરીને તેઓ પોતાને તેના દાવેદાર તરીકે રજૂ કરી રહ્યા છે. પાકિસ્તાન અને ઘણા અન્ય દેશોએ તો તેમને નામાંકિત પણ કરી દીધા છે, પરંતુ ભારત તરફથી તેમને કોઈ મહત્વ મળતું નથી.
