અમેરિકાએ સત્તાવાર રીતે ભારતના માલ સામાન પર 50 ટકા ટેરિફ લગાવવાની જાહેરાત કરી છે. અમેરિકાના Department of Homeland Security દ્વારા આ સંબંધમાં ભારતને નોટિસ આપવામાં આવી છે. તેમાં લખ્યું છે કે અમેરિકા 27 ઑગસ્ટે રાતે 12 વાગી 1 મિનિટથી (સ્થાનિક સમય મુજબ) ભારતના માલસામાન પર વધારાના 25 ટકા ટેરિફ લગાવશે. અને આ હાલના 25 ટકા ટેરિફ સાથે મળી કુલ 50 ટકા થઈ જશે.
એવામાં અમેરિકામાં 27 ઑગસ્ટે રાતે 12 વાગી 1 મિનિટે આ ટેરિફ લાગુ થશે ત્યારે ભારતમાં સવારે સાડા 9 વાગ્યા હશે. આ નોટિસમાં એ પણ લખ્યું છે કે જો ભારતનો કોઈ માલ નક્કી કરેલા સમયના એક સેકન્ડ બાદ પણ અમેરિકામાં પહોંચશે તો તેના પર નવી દર મુજબનો ટેરિફ લાગુ થશે, જે 50 ટકા છે. એ સિવાય તેમાં લખ્યું છે કે ભારતે રશિયાથી કાચા તેલની ખરીદી ચાલુ રાખી છે, જે અમેરિકાના માટે ખતરો છે, તેથી ભારત પર વધારાનો 25 ટકા ટેરિફ લગાવવામાં આવ્યો છે.
હવે આ સમજવાની જરૂર છે કે ભારત પર લગાવેલો 50 ટકા ટેરિફ કયા માલસામાન પર લાગુ થવાનો છે અને તેનો પ્રભાવ શું પડશે.
ટેક્સટાઇલ્સ પર અસર
ભારતના કપડાં પર પહેલા 9 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો, જે હવે 50 ટકા ટેરિફ બાદ 59 ટકા થઈ જશે. તેમ જ રેડીમેડ કપડાં પર 13.9 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો, જે હવે 63.9 ટકા થઈ જશે. આ ક્ષેત્રમાં ભારતમાં સૌથી વધુ 4.5 કરોડ લોકો કામ કરે છે અને આ મજૂરી આધારિત ક્ષેત્ર છે, જેથી 5 થી 7 ટકા કામદારોની નોકરી પર અસર પડી શકે છે. તમિલનાડુના તિરુપુર, ગુજરાતના સુરત, પંજાબના લુધિયાણા અને મુંબઈ, ઠાણે અને નવિ મુંબઈની ટેક્સટાઇલ ફેક્ટરીઓ પર તેનો વધારે પ્રભાવ જોવા મળશે.
મેટલ ઉદ્યોગ પર અસર
સ્ટીલ, એલ્યુમિનિયમ અને કૉપર પર પહેલા 1.7 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો પરંતુ હવે 51.7 ટકા લાગશે. આ ક્ષેત્રમાં પણ 55 લાખથી વધુ લોકો કામ કરે છે. બધા પર અસર નહીં પડે પરંતુ કેટલીક ટકાવારી વેપારીઓ અને મજૂરોને અસર થઈ શકે છે.
ફર્નિચર અને બેડિંગ ઉદ્યોગ પર અસર
ફર્નિચર, બેડિંગ અને મેટ્રેસ પર પહેલા 2.3 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો પરંતુ હવે 52.3 ટકા લાગશે. આ ક્ષેત્રમાં પણ 48 લાખ લોકો કામ કરે છે.
ઝીંગા (Shrimps) પર અસર
અગાઉ ઝીંગાના નિકાસ પર કોઈ ટેરિફ લાગતો નહોતો પરંતુ હવે 50 ટકા ટેરિફ લાગશે. ભારતમાં 15 લાખ ખેડૂત ઝીંગાના વેપાર સાથે જોડાયેલા છે.
જ્વેલરી અને કિંમતી ધાતુઓ પર અસર
હીરા, સોનાં અને તેના સંબંધિત સામાન પર 2.1 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો પરંતુ હવે 52 ટકા લાગશે. આ ક્ષેત્રમાં પણ 50 લાખ લોકો જોડાયેલા છે.
મશીનરી અને મેકેનિકલ એપ્લાયન્સિસ પર અસર
અગાઉ 1.3 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો પરંતુ હવે 51.3 ટકા લાગશે.
ગાડીઓ અને સ્પેર પાર્ટ્સ પર અસર
અગાઉ 1 ટકા ટેરિફ લાગતો હતો અને તેના પર વધારાનો 25 ટકા ટેરિફ લાગ્યો નથી. હાલ માટે આ સામાન પર 26 ટકા ટેરિફ લાગશે. આ ક્ષેત્રમાં પણ 3 કરોડ લોકો કામ કરે છે. મોટા પ્રમાણમાં અસર નહીં થાય પરંતુ થોડો પ્રભાવ જોવા મળશે.
સ્માર્ટફોન અને દવાઓ પર છૂટ
ભારતના સ્માર્ટફોન અને દવાઓને 50 ટકા ટેરિફના દાયરા બહાર રાખવામાં આવ્યા છે. પરંતુ અમેરિકાએ ચેતવણી આપી છે કે થોડા સમય પછી તેના પર પણ નવી દરો લાગુ કરી શકે છે.
અમેરિકામાં ભારતીય માલ મોંઘા થશે
આ નવી દરોને લઈને Federation of Indian Export Organisations એ ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. આ સંસ્થાનું કહેવું છે કે અમેરિકા અત્યાર સુધી ભારતનો સૌથી મોટો નિકાસ સાથી રહ્યો છે. ભારતના કુલ નિકાસમાં સૌથી વધુ 18 ટકા માલસામાન ફક્ત અમેરિકા જતો હતો અને હવે 50 ટકા ટેરિફથી ભારતનો માલ અમેરિકી બજારમાં ઘણો મોંઘો થઈ જશે.
મોંઘા થવાથી ચીન, વિયેતનામ, કમ્બોડિયા, ફિલિપાઇન્સ, બાંગ્લાદેશ અને અન્ય એશિયન દેશોને ફાયદો થશે કારણ કે આ દેશો પર ભારત કરતાં ઓછો ટેરિફ લાગેલો છે. ચીન પર 30 ટકા, વિયેતનામ પર 20 ટકા, કમ્બોડિયા પર 19 ટકા, ફિલિપાઇન્સ પર 19 ટકા અને બાંગ્લાદેશ પર 20 ટકા ટેરિફ લાગેલો છે.
સંસ્થાની પાંચ માંગણીઓ
1. નાના વેપારીઓ અને સૂક્ષ્મ ઉદ્યોગોને તાત્કાલિક આર્થિક મદદ આપવામાં આવે.
2. સસ્તા કાજા (loan) અને સરળ ક્રેડિટ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે.
3. વ્યાજ અને કાજાના મૂળધન ચુકવવામાં 1 વર્ષની મુલત આપવામાં આવે.
4. પ્રભાવિત કંપનીઓને બિનજામીન કાજા આપવામાં આવે.
5. નવા દેશો સાથે વહેલી તકે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (FTA) કરવામાં આવે, ખાસ કરીને યુરોપિયન યુનિયન, ઓમાન, ચિલી, પેરુ, આફ્રિકા અને લેટિન અમેરિકી દેશો સાથે, જેથી અમેરિકા જવાના માલને આ બજારમાં વેચી શકાય.
છેલ્લી માંગ એ છે કે બ્રાન્ડ ઇન્ડિયાને વૈશ્વિક સ્તરે મજબૂત બનાવવામાં આવે જેથી “Made in India” સામાન આકર્ષક બની શકે. આ જ મહત્વની વાત પર વડાપ્રધાન મોદીએ પણ ભાર મૂક્યો છે. ગુજરાતની રેલીમાં તેમણે અપીલ કરી હતી કે સ્વદેશી વસ્તુઓને પ્રોત્સાહન આપવા માટે દુકાનદારોને દુકાનની બહાર બોર્ડ લગાવવો જોઈએ કે જ્યાં “ભારતમાં બનેલું સ્વદેશી સામાન” મળે છે.
બીજા દેશોના ઉદાહરણો
· ચીનમાં “Made in China” ને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અભિયાન ચલાવવામાં આવે છે.
· જાપાનમાં “Made in Japan” લેબલ મોટા પાયે દેખાય છે.
· દક્ષિણ કોરિયામાં “Buy Korean” બોર્ડ લગાવવામાં આવે છે.
· અમેરિકામાં “Buy American” અથવા “Proudly Made in USA” લખેલા બોર્ડ હોય છે.
· ઇટાલીમાં “Made in Italy” લખાયેલા મોટા બોર્ડ જોવા મળે છે.
· જર્મની અને વિયેતનામમાં પણ આવું જ જોવા મળે છે.
“Made in India” ખરીદવાથી દેશને ફાયદો
ભારતની અર્થવ્યવસ્થા નિકાસ કરતાં વધુ ઘરેલુ ખપત પર આધારિત છે. એટલે જો આપણે નાનીથી નાની અને મોટીથી મોટી વસ્તુ ખરીદતી વખતે ધ્યાન રાખીશું કે એ ભારતમાં બનેલી છે કે બહાર, તો આપણી અર્થવ્યવસ્થા આત્મનિર્ભરતા તરફ ઝડપથી આગળ વધશે અને પછી કોઈ ટેરિફ આપણું કંઈ બગાડી નહીં શકે.
પરંતુ અહીં સરકારને પણ ઘણું કામ કરવું પડશે. હાલ ભારતની GDPમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરનો હિસ્સો 17 ટકા છે, જ્યારે ચીનનો 26 ટકા, જર્મનીનો 20 ટકા, જાપાનનો 20 ટકા અને દક્ષિણ કોરિયાનો 24 ટકા છે. એટલે ભારતના લોકોને સ્વદેશી માલ ખરીદવા પ્રોત્સાહિત કરવો હોય તો દેશમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ ઉત્પાદન વધારવું પડશે અને તેની ક્વૉલિટી પર પણ સરકારને ખાસ ધ્યાન આપવું પડશે.